Lle

Mae adeiladau a strwythurau o bwysigrwydd cenedlaethol yn cael diogelwch cyfreithiol drwy gael eu rhoi ar ‘Restr’ o Adeiladau o Ddiddordeb Pensaernïol neu Hanesyddol Arbennig. O dan Adran 1 o Ddeddf Cynllunio (Adeiladau Rhestredig ac Ardaloedd Cadwraeth) 1990, mae'n ofynnol i Weinidogion Cymru lunio a chynnal y rhestr hon.

Cynhaliwyd yr arolygiadau cyntaf o'r Rhestr yn y cyfnod

WMTS - Lluniau o’r awyr o wahanol rannau o Gymru o 1945 tan heddiw.

Pwrpas y set ddata ofodol hon yw rhoi amcan o asedau treftadaeth forol sydd wedi’u cofnodi yng Nghofnod Henebion Cenedlaethol Cymru. Cynhyrchwyd y set ddata gan Gomisiwn Brenhinol Henebion Cymru a threfnwyd iddi fod ar gael i’r cyhoedd fel rhan o’n hymrwymiad i wella mynediad i ddata morol a stiwardiaeth ohono. Byddwn yn archifo data am yr amgylchedd hanesyddol morol fel un o

Mae safleoedd archaeolegol o bwysigrwydd cenedlaethol yn cael diogelwch cyfreithiol drwy gael eu rhoi ar ‘Gofrestr’ o henebion. O dan Ddeddf Henebion a Mannau Archaeolegol 1979, mae'n ofynnol i Weinidogion Cymru gasglu a chynnal y gofrestr hon.

Mae mwy na 4000 o enghreifftiau o Henebion Cofrestredig yng Nghymru, sy'n cynnwys olion Rhufeinig, carneddi, cestyll, pontydd, cloddwaith,

1.1 Cefndir

Mae Safleoedd Treftadaeth y Byd yn lleoedd y mae Pwyllgor Treftadaeth y Byd UNESCO wedi eu harysgrifo ar restr o safleoedd rhyngwladol oherwydd eu gwerth cyffredinol eithriadol y mae eu pwysigrwydd mor fawr y mae'n rhychwantu ffiniau cenedlaethol.

Ar hyn o bryd mae gan Gymru dri safle treftadaeth y byd – Cestyll a Muriau Tref Edward I yng Nghaernarfon, Conwy, Biwmares a Harlech

Cafodd tirweddau Cymru eu ffurfio gan brosesau naturiol a'u llunio gan weithgarwch dynol. Mae'r gweithgarwch dynol hwn yn amrywio o gyfnodau cynhanesyddol hyd at yr oes fodern. Er mwyn cydnabod gwerth tirweddau hanesyddol a chodi ymwybyddiaeth o'u pwysigrwydd mae Cadw, mewn partneriaeth â Chyngor Cefn Gwlad Cymru (Cyfoeth Naturiol Cymru bellach) a'r Cyngor Rhyngwladol ar Henebion a

WMS data, work in progress